Beyin Damar Hastalıkları – İnme (felç)

İnme, beyin damarlarına giden kan akışının aniden kesilmesine veya beyinde meydana gelen bir kanamaya bağlı olarak gelişen, beyin dokusunun hasar görmesi ile sonuçlanan ve zihinsel ve fiziksel yeti kaybına neden olan beyin damar hastalığıdır.

İnme açısından belli başlı değiştirilebilir risk faktörleri; yüksek tansiyon, sigara kullanımı, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği, obezite, fiziksel aktivite azlığı ve sağlıksız beslenme ve kalp rahatsızlıklarıdır.  Ancak genetik, yaş, cinsiyet gibi faktörler inmenin değiştirilemez risk faktörleridir.

İnme Çeşitleri Nelerdir?

1- İskemik (Tıkayıcı) inme: Beyne giden damarların tıkanması veya daralmasına bağlı olarak beyne giden kan akışının azalması sonucunda orada yer alan hücrelerin hasar görmesi sonucu oluşur. İskemik inmenin nedeni damarlar içerisinde kan pıhtısı, yağ ve plak oluşumudur.

İnme olgularının 85%i iskemik karakterdedir.

2- Hemorajik (kanayıcı) inme:  Beyindeki kan damarlarında herhangi bir sebebe bağlı yırtılma meydana gelmesi ve beyin içerisinde kanama olması durumunda ortaya çıkan inme türüdür. Bilinen en temel nedeni yüksek tansiyondur.

Belirtiler nelerdir?

İnme (felç) sonrası şikayet ve bulgular hasarın oluştuğu beyin bölgesine göre değişiklik gösterir.

Başlıca belirtiler şunlardır:

  • Vücudun bir tarafında ani gelişen uyuşukluk ve güç kaybı
  • Konuşma ve anlama bozukluğu
  • Bilinç bulanıklığı veya hafıza kaybı,
  • Görme bozukluğu (çift görme, görme kaybı vb)
  • Yürüme güçlüğü, denge bozukluğu
  • Şiddetli ve ani başlayan baş ağrısı,
  • Baş dönmesi, bulantı, kusma
  • Yutma bozukluğu

Şikayetler bazen birkaç saat içinde kendiliğinden düzelebilir (geçici iskemik atak) ancak bu durum mutlaka dikkate alınmalı ve doktora başvurulmalıdır çünkü daha ciddi bir felcin habercisi olabilir.

İnme’de Teşhis nasıl konulur?

Hastanın şikâyetleri ve şikâyetlerinin ne zaman, ne şekilde başladığı öğrenildikten sonra yapılan nörolojik muayene sonucunda yapılması gereken görüntüleme yöntemine karar verilir.

Tanıyı kesinleştirdikten ve ilk müdahaleyi yaptıktan sonra ise hekim hastalığın nedenine yönelik hangi ileri tetkiklerin yapılması gerektiğine karar verir.

Tedavi

İnme tedavisinde erken müdahale çok önemlidir. Yukarıda belirtilen yakınmaların ve durumların aniden ortaya çıkması halinde mümkün olan en erken dönemde doktora başvurmak gereklidir.

Hastalarda öncelikli amaç hastanın yakınma ve bulgularının daha kötüleşmesini engellemek ve yeni bir felç geçirmesinin önüne geçmektir. Daha sonrasında tekrarlama riskini azaltmak için, felcin nedeni saptanarak, onlara yönelik koruyucu tedavi uygulamaları önerilmelidir.

Hastanın durumu sabit hale geldikten sonra sekel kalan hastalarda oluşan kaybın giderilmesine yönelik fizik tedavi ve rehabilitasyon önerilir.