Polinöropati
Polinöropati; vücuttaki çevresel (periferik) sinirlerin hasar görmesi ve işlevini kaybetmesi sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır.
Periferik sinirler, beyin ve omurilikten organlara, kaslara ve cilt dokusuna kadar uzanan sinir liflerinden oluşur. Bu sinirler, vücudun farklı bölgelerine hareket ve duyu iletimini sağlar. Bu sinir liflerinin yapı veya işlev bozukluğu sonucu çeşitli klinik bulgular meydana gelir.
Polinöropati tek bir hastalık değildir. Birçok polinöropati tipi vardır ve başka hastalıkların seyrinde de polinöropati oluşabilir.
Polinöropatinin Belirtileri
Polinöropatinin belirtileri, sinir hasarının tipine, etkilendiği sinirlerin türüne ve şiddetine bağlı olarak değişebilir.
Bazı genel belirtiler şunlardır:
- Uyuşma ve karıncalanma hissi
- Ağrı veya yanma hissi
- Kas güçsüzlüğü
- Denge ve koordinasyon problemleri
- Duyu kaybı veya azalma
- Çift görme
- Kas krampları
- Bağırsak ve sindirim sorunları (kabızlık gibi)
- İdrar problemleri (idrar kaçırma veya yapamama gibi)
- Ciltte değişiklikler
Polinöropati Çeşitleri Nelerdir?
Periferik sinirlerin farklı nedenlere bağlı olarak hasar görmesiyle oluşan polinöropati vakalarında vücudun farklı bölgelerindeki pek çok farklı sinir etkilenebilir. Sinir hasarı, duyusal ya da motor sinirlerde veya her ikisinde birden oluşabilir. Polinöropati çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
• Akut Polinöropati: Polinöropatinin bu formunda belirtiler aniden ortaya çıkar ve hızlı bir şekilde ilerler. Uzuvlarda güç kaybı (motor kayıp) ön plandadır. Bağışıklık sistemine ait bozukluk ve enfeksiyon varlığı gibi nedenlere bağlı olarak oluşan sinir hasarı sonrasında ortaya çıkar. Guillain Barre sendromu (GBS) akut polinöropati’ye bir örnektir.
• Subakut Polinöropati: Uzayan akut polinöropati olarak tanımlanabilir. Birkaç hafta / ay içinde gelişir. Kronik alkolizm, B12 vitamini eksikliği bu tip polinöropatiye örnektir.
• Kronik Polinöropati: Aylar / yıllar içinde gelişen bu polinöropati türü ilerleyici niteliktedir. Belirtiler yavaş bir şekilde ortaya çıkar ve aynı şekilde gelişmeye devam eder. Bulgular genellikle iki taraflıdır. Diyabete bağlı polinöropati kronik polinöropatiye örnektir.
Polinöropatinin Nedenleri Nelerdir?
Polinöropati, farklı birçok nedenle ortaya çıkabilir. Bu nedenlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir;
- Diyabet: Diyabetik nöropati
- Otoimmün hastalıklar (Guillain Barre Sendromu gibi)
- Kronik inflamatuar hastalıklar
- Romatolojik hastalıklar
- Kronik alkol kullanımı
- Bazı Kemoterapi ilaçları
- Bazı enfeksiyonlar
- Metabolik hastalıklar (Hipotiroidi, karaciğer veböbrek yetmezliği gibi)
- Genetik faktörler (Charcot-Marie-Tooth hastalığı gibi)
- Toksinler (ağır metal zehirlenmesi gibi)
- Vitamin eksiklikleri
Polinöropati Tanısı Nasıl Konur?
Mevcut şikayetleriyle başvuran hastada nörolojik muayene değerlendirildikten sonra eğer polinöropatiden şüpheleniliyorsa ilk başvurulan, en önemli tetkik EMG (Elektromiyografi)’dir.
Polinöropatiye eşlik eden diğer hastalıkları araştırmak için çeşitli kan testleri yapılmalıdır. Bazı durumlarda beyin omurilik sıvısı (BOS) incelemesi, sinir biyopsisi ve diğer görüntüleme yöntemlerinden de yardım alınabilmektedir.
Polinöropati Tedavisi Nasıl Yapılır?
Polinöropati tedavisi genellikle altta yatan nedene göre planlanmalıdır.
Ayrıca, ağrı, uyuşma veya karıncalanma gibi rahatsız edici şikâyetlerin hafifletilmesi için çeşitli ilaçlar kişiye özel olarak reçete edilebilir.
Kas gücünü korumak ve fonksiyonları iyileştirmek için fizik tedavi önerilebilir.
Akupunktur, ozon tedavisi gibi belirtilerin şiddetini düşürecek olan tamamlayıcı tedavi yöntemleri de bazı durumlarda ana tedaviye eklenebilir.